Inleiding
Toen we planden naar Malawi te gaan was het ons al snel duidelijk dat we een bijzonder rijke vogelwereld aan zouden treffen ( The Birds of Malawi geeft een totaal soortenaantal van 650 ) . Doordat het land relatief klein is doet dit een grote ecologische variatie op het aanwezige oppervlak verwachten. Dus voor mij alle reden Newman’s Birds of Southern Africa aan te schaffen.
Gaandeweg werden we tijdens het bezoek steeds enthousiaster en bleek er meer aan de hand! Doordat die wereld zo onbekend is doet hij een sterk beroep op je nieuwsgierigheid. Bij mij is die kick eigenlijk alleen te vergelijken met het gevoel wat ik als twaalfjarige had toen ik voor het eerst baltsende kemphanen ver weg in de weilanden besloop. Dus het plezier van het spieden en speuren in de vrije natuur op een jongensachtige manier!
Ook de aanwezigheid van wildlife-guides als George ( Liwonde ) en Vasco (Vwaza en Nkonjehra) droeg hier zeker aan bij! Hun ongelooflijke vaardigheid in het lokaliseren en waarnemen deed me sterk denken aan wat je in Verkennen voor Jongens beschreven vindt in het hoofdstuk Woodcraft ! Baden Powell was niet voor niets zeer onder de indruk van de Zuid Afrikaanse woudlopers.
Ecologische rijkdom op een klein oppervlak : het voorbeeld van Liwonde Nat Park:
Dit park bevat een ongewone variatie aan habitats op een relatief klein oppervlak. Een blik op de vegetatiekaart maakt dit prachtige aan een perzisch tapijt herinnerende patroon duidelijk. Er zijn drijvende weiden, lagunes en riet-moerassen, rivierbegeleidende drogere graslanden
ontstaan doordat periodieke overstromingen boomgroei onmogelijk maken. Mopane bosland ( bosland is vergelijkbaar met onze boomweiden, dus zonder een noemenswaardige struiklaag), onderbroken door grassige plekken langs tijdelijke riviertjes, savanne met hoge grassen en een enkele boom (deze laatste gebieden waren ooit voordat het park gesticht werd cultuurland), gemengd bos op de verschillende heuvels, langs riviertjes vindt men een gordel van altijd groen bos en struikgewas, terwijl ook een klein gedeelte van het park begroeid is met droog, altijd groen bos. Hier en daar vind men in het bosland (vooral op en rond termietenheuvels) dicht struweel.
Het zal niemand verbazen dat zo’n rijk patroon, wat dankzij een voorbeeldige bescherming nauwelijks verstoord wordt een rijke avifauna oplevert. Men kan in dit park (opp: 548km2) 406 soorten uit het totaal voor Malawi van 650 tegenkomen!
Onze persoonlijke top-vijf
Om ons enthousiasme te kunnen delen hier een min of meer willekeurige top-vijf. Ik moet hierbij wel zeggen dat het een moeilijke keus was. Waarom bijvoorbeeld geen Afrikaanse Visarend opgenomen, die we bijvoorbeeld in Nkata bay zo majestueus aan het werk gezien hebben of Lilians Lovebird ( de naam alleen al!). Deze laatste soort heet in het Zuid Afrikaans Njassa Parkiet en is een min of meer endemische soort voor Zuid Malawi. Daarvan hebben we in Liwonde enkele mooie zwermen zien fourageren. In totaal hebben we 57 soorten gedetermineerd.
1. Blue Waxbill ( Gewone Blousyssie) : De Afrikaanse variatie op onze huismus. Leuke groepjes die de velden afschuimen om allerlei zaden te pikken. Op de grond tekenen ze zich prachtig af tegen de vooral rode aarde. Wanneer ze echter opvliegen verdwijnen ze bijna in de azuurblauwe lucht! Voor het eerst in Nguludi gezien, daarna steeds gezellig in de buurt van menselijke bedoeninkjes. De nesten van deze vogels blijken om een of andere reden vaak onderdeel van een wespennest te zijn ( Ook weer iets vreemds tropisch, dit is me van vogels uit de gematigde streken niet bekend!)Verspreiding : Afrotropical: S.Congo and Zaire to South Africa
Foto: www.flickr.com/photos/hannes_steyn/4500272283
2. Böhms Bee Eater (Roeskopbyvreter) : In Malawi een bijna endemische soort voor het Liwonde Park. Een van de ecologische indicatoren voor de kwaliteit van dit gebied. Ik heb hem uitgebreid geobserveerd terwijl ie van een lage tak die door antilopen kaalgegraasd was , steeds het open gebied indook om insecten te verschalken. Deed qua gedrag sterk denken aan onze vliegenvangers. Het was wel heel opvallend dat hij steeds weer de kale takken opzocht.
Verspreiding: Zambesian endemic: Zaire to Malawi
Foto’s en verdere info:
http://www.birdinfo.co.za/rarebirds/05_bohms_bee-eater.htm
3. Purple crested Lourie (Bloukuiflourie) : Tropisch Afrika op zijn best in geluid en kleur! Donker vaalrode oker overgaand in glanzend geelgroen, donkerblauwe borst met een purperen weerschijn. Een glanzend zwarte snavel en een rode rand rond het oog. Een diepblauwe kuif zoals bij ons in de punkperiode in zwang was. De roep: een lange sequentie van noten, rustig startend en dan een steeds sterker en extatischer crescendo: kerkerkerkerker-kok-kok-kok-kok…, Het laatste geluid ongeveer 20 keer herhaald en dan naar het eind steeds geëxalteerder en ruimtelijker.
Verspreiding: Zambesian/Eastern ( Kenya to South Africa)
Foto: www.biodiversityexplorer.org/birds/musophagidae/gallirex_porphyreolophus.htm
4. Malachite Kingfisher ( Kuifkopvisvanger) : Een miniatuur uitvoering ( 14 cm , onze ijsvogel: 17cm) van onze ijsvogel, met nog intensere kleuren. Zit net als onze ijsvogel op lage overhangende takken rustig te wachten tot ie kan toeslaan. Was in Liwonde vanaf het water tot verrassend dichtbij te benaderen.
Afrotropical ( Senegal tot South Africa)
www.sa-venues.com/wildlife/birds_kingfisher.htm
5. Pennant-winged Nightjar ( wimpelvlerknaguil) : Er zijn maar liefst 6 soorten nachtzwaluw in zuidelijk Afrika. De Afrikaanse Naguil zag ik Vwaza eerder dan Vasco en ik ontplofte bijna van enthousiasme! Stel je ook eens voor: voor iedere vogelliefhebber hoort de nachtzwaluw tot de soorten die hij graag eens zou willen zien en die bijna nooit te zien is! Die avond in Vwaza was alleen al bijzonder door het grote aantal nachtzwaluwen wat na zonsondergang in de open vlaktes op jacht ging!
De wimpelvlerknaguil , die we na zonsondergang in de schijnwerper op Niyka zagen is helemaal iets bijzonders: Met lange witte sjerpen danst ie stralend wit ( in het licht van de schijnwerper) over de lage begroeiing. In de bergen van Nyika was hij duidelijk op doortrek. Deze vogel broedt in Miombo woodland .
Verspreiding: Afrotropical( breeds Zaire to South Africa, winters north of the equator as far west as Nigeria)
www.biodiversityexplorer.org/birds/caprimulgidae/macrodipteryx_vexillarius.htm
En dan zijn er nog de volgende prachtige vogels gespot, voornamelijk in het Liwonde park:
Pied kingfisher, bonte ijsvogel
Ralreiger
Grote zilverreiger
de African Jacana ofwel de Jesus Bird aan de waterkant. Hij heet zo omdat hij ahw op het water kan lopen.
de Open billed Stork of Oopbekooievaar
Spur winged Goose (met warthog)
Plevier
Afrikaanse Zwartkopreiger
Fisheagle
Lilac Brested Roller
Lilian's Love Bird
============================================================
008 Artikel van Paul Janssen over het ecologisch centrum Lukwe voor het tijdschrift Oase.
Lukwe permaculture educational farm, een oase in Malawi
Omgeving
Willen jullie koffie? Vraagt Auke en we antwoorden gretig ja wanneer we zien dat ie een Italiaans espressokannetje tevoorschijn haalt.
We zitten bij te komen van een lange tocht door de bergen van Malawi. Eerst hebben we gezworven over de hoge steppe-graslanden van het Nyika plateau ( Nyika betekent tegelijk gras en wildernis) . We waren onder de indruk van de eindeloze ronde heuvels met in de dalen steeds kleine mooie oerbosjes met prachtige mantels en zomen. In de droge tijd speelt vuur hier een allesoverheersende rol. De parkbeheerders branden gecontroleerd stukken af om te voorkomen dat oerwoudresten door spontane branden vernietigd worden. Echter ook stropers maken nog steeds uitgebreid van vuur gebruik om beesten in de val te lokken. Nu, in de droge tijd zoekt de fauna vooral in de laagten eten en zien we alleen van verre enkele grotere antilopensoorten en een kudde zebra’s.
Steppeheuvels met oerbosjes in de dalen
We hebben temidden van de vele as echter al de eerste bloemen gezien en kunnen ons goed voorstellen dat na de eerste regens er een bijzonder mooi schouwspel zal losbarsten. Nyika is beroemd vanwege de meer dan honderd soorten orchideeën die er voorkomen, waaronder enkele tientallen endemen.
Bloemenpracht
Vanaf deze eindeloze hoogvlakte hebben we een interessante afdaling richting Malawi-meer achter de rug. Eerst door restanten van altijdgroene nevelbosjes en dan door drogere bossen, waar al een grote invloed van de mens te zien is. Vooral de invloed van geiten en runderen is duidelijk te zien: open bos, kale grond, brede paden en erosie : overbegrazing!
Dan komen we al snel in een zone waar ook mensen wonen en zien we dat bijna alle , ook de steilere hellingen kaalgeslagen zijn. In Malawi blijken de laatste tien jaar 30% van alle bossen verdwenen te zijn. Ontbossing is een van de grotere problemen waar dit arme land mee te maken heeft.
Slechts een klein gedeelte van de kaalslag wordt zichtbaar als akker gebruikt, terwijl grotere delen braak liggen. Een vrij groot gedeelte van het land blijkt bebouwd met cassave ( maniok). Dit laatste gewas is typisch voor het plaatselijk gebruikte chiteneme-landbouwsysteem. Hierbij wordt een bos omgehakt en in brand gestoken. Vervolgens kan men een of tweemaal oogsten , waarna de bodem tot 25 jaar braak moet liggen om weer voldoende vruchtbaarheid op te bouwen. Vaak blijkt er niet lang genoeg gewacht te worden ( vanwege de bevolkingsgroei) , waardoor de bodem extreem beschadigd raakt en helemaal niets meer oplevert. Bij de wat vriendelijker hakvruchtcultuur, die ook toegepast wordt hanteert men het principe van de vruchtwisseling en kan dan tot zes jaar oogsten waarna een zesjarige braakperiode moet volgen.
Op de vele braakliggende gedeelten zien we de runderen en geiten grazen. Overal rond de boerderijtjes zijn bananenbosjes en kleine koffieplantages. Deze streek is beroemd vanwege zijn uitstekende koffie. De koffieteelt blijkt hier een kleinschalige activiteit te zijn. Beneden aan de helling zijn we langs een verzamelpunt annex pellerij/drogerij gekomen. Hier wordt de oogst verzameld om per vrachtwagen naar de branderij en verdere verwerking vervoerd te worden. Er ligt een enorme berg schillen van de koffiebonen ongebruikt weg te rotten.
Bewoonde wereld, o.a. met koffie
Vanaf dit verzamelpunt is er een onverharde weg waarlangs de oogst getransporteerd wordt. Langs deze weg treffen we overal vrouwen en kinderen aan die met de hak bezig zijn de weg en de bijbehorende afwateringsgreppels te herstellen. Een werk dat na elk regenseizoen met zijn overvloedige erosie weer opnieuw moet gebeuren. Het blijkt een vorm van contraprestatie te zijn. Voor 21 dagen werk ontvangt men een zak kunstmest. Met deze kunstmest wordt vooral geprobeerd maïs te telen. Het nationale voedsel bestaat namelijk uit nsima, een soort maïspap, vergelijkbaar met polenta, maar dan spierwit. Gekweekt met behulp van gen-gemanipuleerde witte maïs die hoger gewaardeerd wordt dan de rassen met meer kleur. Maïs is hier een risicovolle teelt vanwege de grote vochtbehoefte. In 2005 was er ten gevolge van een droogte nog een hongersnood!
De tuin
Trots serveert Auke de koffie en vertelt erbij dat het een compleet eigen product is.
Koffie op het terras van het eco-camp met prachtig uitzicht.
Hij blijkt zelf koffie te kweken en ook alle stappen in de verwerking zelf te doen. Ik heb eerlijk gezegd zelden zo’n lekkere koffie gedronken en ga nieuwsgierig naar zijn tuin.
koffie
Het contrast met de wereld waar we doorheen gelopen zijn kan niet groter zijn.
Hier geen braakliggende grond, geen allesoverheersende kleuren geel ( dorre stengels) en zwart ( verbrande begroeiing), maar alle kleuren groen die je je maar kunt voorstellen. Rond het woonhuis geen kale , betonharde , vastgestampte dagelijks geveegde stofvlakte maar een soortenrijke , veelvormige aantrekkelijke wereld waar het oog niet gauw genoeg van krijgt. Water blijkt overal aanwezig: Een bron waar al het drinkwater voor het eco-camp vandaan komt , diverse kleinere bronnetjes, ik zie waterstroompjes door sappig gras stromen, een paar vijvers, waarvan er een met eiland en uithoeken voor eenden en een andere met prachtig bloeiende Blauwe waterlelies ( Nymphaea caerulea ).
De tuin is omgeven door een diepgroene zone bestaande uit vooral liaanvormige struiken . Die zone herken ik van de nevelbosjes waar ik een dag tevoren hoger op de hellingen doorgelopen ben. Hierin zie ik een paar zwarte apen wegduiken.
Er groeit veel Ananas en ook de koffiestruiken springen in het oog. Een paar prachtige bananenbomen vallen op. Later blijken er 4 verschillende soorten te groeien met elk een ander doel. En eet ik in het restaurantje een banaan zoals ik nog nooit gegeten heb.
Door de hele tuin valt de menging van houtachtige gewassen en kruidachtigen sterk op. In de savannes van Afrika komen veel stikstofbindende bomen voor ( bijvoorbeeld Acacia’s). Zo te zien wordt hier van dit stikstofbindende vermogen dankbaar gebruik gemaakt.
Verschillende grotere bomen zijn met enorme Passievruchtstruiken begroeid, terwijl er hier en daar ook dode bomen rechtop behouden zijn. Het lijkt erop dat bijna alle stronken van het bos dat voor deze tuin heeft plaatsgemaakt, in de tuin behouden zijn. Velen lopen uit en anderen rotten langzaam weg.
Passievruchten
Rondom de werkschuur is er een zone met een paar relatief kleine composthopen en overal kleine moestuintjes. Hier groeit een grote rijkdom aan allerlei groenten. Ik zie sla in allerlei soorten, boontjes, worteltjes, koolsoorten, prei, met daartussen allerlei bloeiende planten. Hier vallen ook allerlei wilde vlinderbloemigen op, maar ook dichtbegroeide randen met zo te zien Wilde Margriet! Verschillende soorten Afrikaantjes bloeien hier en ook grote struiken vol met minuscuul kleine pepertjes. Van Caine, de tuinman die ik tegenkom, hoor ik dat hij van deze pepers samen met knoflook een aftreksel maakt waar hij de groenten mee vrijhoudt van insecten.
moestuin
pepertjes
Van Auke hoor ik later dat deze Caine van kinds af aan als tuinman bij dit project betrokken is en zelf uit eigen ervaring zeer veel over de details weet te vertellen.
Ook staat er Lantana camara, een struikje dat je vaker in Malawi tegenkomt als heg rond een tuin. Deze plant bloeit het hele jaar door met mooie bloemen in clusters die variëren van geel, paars oranje naar dieprood. Deze tuinplant van Amerikaanse oorsprong heeft de naam vlinders te trekken. Tot nu toe ben ik hem op allerlei merendeels droge plekken tegengekomen en zag eigenlijk nauwelijks vlinders, maar hier vliegen de mooiste tropische vlinders rond. Een gevolg van de grote ruimtelijke variatie gecombineerd met het vocht dat er overal is?
Behalve de eenden zijn er konijnen en leeft er een koppel parelhoenders. Caine vertelt dat hij de parelhoenders regelmatig los laat lopen in de tuin en dat die dan vooral veel slakken eten. Ze blijken veel vriendelijker voor de geteelde groenten te zijn dan bijvoorbeeld kippen! Ook is er een groepje geiten dat onder toezicht van Caine werkt aan uitbreiding van de tuin.
Permacultuur als voorbeeld
Onder de indruk loop ik terug naar het Eco-camp en probeer met Auke verder te spreken. Echter, zijn hobby – het eco camp- vraagt alle aandacht. Er moet een groep ontvangen worden, waarvoor een maaltijd geserveerd wordt met producten uit de tuin. Veel later op de avond vindt hij eindelijk de rust om over zijn grote passie, de tuin, verder te praten.
Hij blijkt opgegroeid te zijn in de Congo ( in de buurt van Lubumbashi in de zuidelijke provincie Katanga) en in zijn jeugd Malawi al samen met zijn ouders bezocht te hebben. Ook heeft hij al een moestuin zolang hij zich kan herinneren. Hij heeft na zijn studie toerisme in België een cursus Permacultuur in Engeland en Zimbabwe/Botswana gevolgd. En probeert door eigen experiment en waarneming voor hem vruchtbare principes uit deze visie toe te passen. Dit vat hij al gauw samen met de kreet “geven en nemen”.
Toen hij 15 jaar geleden deze plek voor het eerst zag was het een kaalgeslagen helling van 2,5 hectare met veel erosie, een groepje mango- bomen rond een hutje ( waar nu nog de restanten van te zien zijn) en op een plek een heel kleine bron.
Zijn eerste stap was het bos te ontzien, zodat er nu weer een pionierbos van ongeveer 5 meter hoog groeit met hier en daar wat oudere boomstobben , waar het verleden als hakhout nog aan te herkennen is.
In dit bos is hij volgens permacultuur-principes swales gaan maken. Een swale is een kleine greppel die de contouren van de helling volgt ( in horizontale zin). Die greppel is over zijn hele lengte horizontaal. De grond die vrijkomt bij het graven wordt gebruikt om een berm aan te leggen op het lagere deel van de helling.
Zo’n swale is niet bedoeld als drain om water af te voeren , maar het water zal in de losse grond lager op de helling infiltreren. Het is dus een systeem om water op te slaan in de grond.
Natuurlijk werkt een swale ook om erosie tegen te gaan omdat het oppervlakkig afstromende water gestopt wordt.
Het werkt als volgt: regen valt op het terrein en in plaats van snel de hellingen af te lopen verzamelt het zich in de swale. Daar zakt het traag in de grond en vormt een waterlens net beneden de swale. Hier vormt dat water een relatief ondiepe watervoorraad voor een verbazend lange periode. Een ideale plaats om jaarrond allerlei gewassen te telen ontstaat!
Auke vertelt dat hij hier veel werk in heeft zitten. Door voortdurend te observeren en experimenteren heeft hij veel geleerd van zijn fouten.
De watervoorraad blijkt nog steeds toe te nemen getuige het ontstaan van nieuwe bronnetjes en Auke moet nu in de gaten gaan houden dat de bodem niet te veel verzadigd wordt waardoor er verzakkingen plaats zouden kunnen vinden.
Voor het onderhouden van de moestuin is extra water nodig. Dit wordt met een gieter gegeven. Ik heb Caine ermee bezig gezien. Wat hierbij opvalt is de manier waarop dit gebeurt. Niet rechtstreeks op de bedden waar de planten groeien maar op verdiepte onderhoudspaadjes die tussen deze bedden aanwezig zijn. Zo’n kuilvormig paadje wordt als het ware onder water gezet. Dit water infiltreert snel in de losse grond van de bedden, zonder dat door oppervlakkige beregening de verdamping snel toeneemt. Ook verslemping wordt op deze manier voorkomen.
Plaatselijk worden de bermen nog extra vastgehouden door aangeplante pollen Vetivergras (Vetiveria zizanoides). Dit is een pollenvormende grassoort - afkomstig uit noord India- die overal in de tropen gebruikt wordt om dammen tussen rijstvelden te verstevigen.
De vijvers blijkt hij in een soort wisselbouwcultuur ook voor rijstteelt te benutten. Na bemesting door de eenden kweekt hij rijst. Hierna bloeien de waterlelies. Die bloeien vooral in de droge tijd, wanneer het bos nog niet in bloei staat. En vormen dan een zeer goede stuifmeelbron voor zijn bijen. In het verleden had hij ook nog konijnenhokken boven het water ( ook een perma-cultuurprincipe) , maar hier is hij vanaf gestapt.
In de vijvers leven Tilapia’s. Dezen hebben helaas een zeer gronderige smaak. Omdat ze niet goed direct eetbaar zijn gebruikt hij ze gemengd met koffiepel als krachtvoer voor zijn kippen. Zijn kippen lopen ook plaatselijk los in het bos en zorgen met hun gekrab voor een snellere omzetting van de afgevallen bladeren in goede bosgrond. Het zal niet verbazen dat de eieren die je hier eet een donkergele dooier hebben. Dit in tegenstelling tot bijna alle andere eieren in Malawi die een bijna witte dooier hebben. Het gevolg van het eenzijdig voeren met de alomtegenwoordige witte maïs!
Veel van de aanplant op deze bermen volgt het permacultuur-principe van de Guild. Men laat zich hierbij inspireren door plantengemeenschappen in natuurlijke bossen waar de planten in een grote soortenrijkdom en een gevarieerde structuur groeien en ook doodgaan.
Men onderscheidt 7 functies die binnen zo’n permacultuur-guild idealiter vertegenwoordigd zouden behoren te zijn:
1 voedsel voor de mens.
2 voedsel voor de bodem.
3 klimmers
4 supporters: planten die als klimrek voor de klimmers kunnen fungeren.
5 miners of diggers: vooral bomen en struiken met diepe wortels openen de grond en brengen mineralen uit de diepte omhoog. Ze doen hun werk hierbij veel efficiënter dan de mens door bodembewerking zou kunnen doen.
6 groundcovers: bodembedekkers beschermen de bodem, voorzien in schaduw, houden vocht vast en onderdrukken onkruiden.
7 Protectors: bescherming voor anderen in het systeem. Denk bijvoorbeeld aan het produceren van insektenwerende stoffen of een levende heg die grazende beesten tegen kan houden.
Wat hier in de tuin opvalt is de overal aanwezige invloed van het bos: uitlopende stobben, dode rechtopstaande bomen, al of niet beklommen door Passievruchten, levende bomen met een relatief ijle kroon die de ergste zon filtreren. Het lijkt erop dat het systeem de kans krijgt om begeleid verder te evolueren. Auke vertelt over het bladverlies van bepaalde stikstofbindende struiken wat zich mooi verhoudt tot de gewassen die hij kweekt. Dat wil zeggen dat die struiken net kaal zijn wanneer de productieve soorten de zon nodig hebben. Dit principe beginnen de boeren in de omgeving over te nemen!
Zijn kippen zorgen voor een versnelde omzetting van organisch materiaal, maar hij heeft ook nog een ander plan.
Zijn kleine kudde geiten is eigenlijk een ideale hakselmachine. Geiten eten veel mineraalrijke schors die via hun uitwerpselen al in de tuin benut wordt. Er is echter nog geen goede bosbodem ontstaan. Wat je in het hele gebied ziet is veel niet verteerd afgevallen blad op een keiharde lemige grond. De kippen leveren al hun bijdrage aan verbetering hiervan , maar Auke wil ook zijn geiten nu gaan inzetten.
Belangrijk hierbij is natuurlijk de juiste maat. Hij is van plan slechts een gedeelte van het bos ter beschikking te stellen aan de paar geiten die hij heeft. Ze grazen tussen 7.00 uur en 15.00 uur terwijl ze de rest van de tijd in een soort potstal doorbrengen. Doordat hij een deel van het gebied nog steeds als bosreservaat behandelt zal hij nauwkeurig kunnen zien wat de invloed van het gerommel van de geiten zal zijn. Weer een ander deel van het bos gebruikt hij als productiebos. Hier hebben af en toe de geiten toegang en wordt er door sprokkelen en subtiel kappen brandhout voor de keuken en de douche van het eco-kamp verzameld.
Door de losse, schijnbaar ongeplande vorm van de paden zijn er veel hoeken ontstaan met gaandeweg bijzondere omstandigheden . Die gebruikt Auke weer voor bijzondere gewassen.
“Uiteindelijk hebben we de wereld niet meer nodig!” roept Auke lachend.
De tuin als voorbeeld voor de omgeving
Ik kan me bijna niet voorstellen dat een tuin als deze geen voorbeeld voor de omgeving zal zijn en vraag Auke hiernaar. Hij geeft het voorbeeld van zijn koffie. Met zijn eigen teelt is hij 8 jaar geleden gestart. Hij wilde toen graag gebruik maken van de oude plaatselijke rassen. Het kostte hem toen veel moeite deze te bemachtigen omdat de boeren net massaal aan het overstappen waren naar een paar internationaal veel gebruikte soorten. Toen de boeren ook nog hoorden dat hij deze oude soorten zonder kunstmest wilde gaan verbouwen verklaarden ze hem helemaal voor gek.
Nu, 8 jaar later, komen ze regelmatig kijken en pikken ideeën op. Via de regering van Malawi hebben Auke en zijn vrouw kortgeleden geadviseerd bij het opzetten van een grotere koffiekwekerij volgens permacultuur-principes. Het gaat om een bedrijf met 80.000 koffieplanten samen met beesten en diverse landbouwgewassen. Ook begeleiden ze bij een aantal scholen in de buurt permacultuurtuinen. Hier leren hele schoolgemeenschappen wat hun omgeving kan opbrengen. Auke is blij met de aandacht van de regering. Mensen nemen van de overheid eerder iets aan dan van hem. Graag wil hij op zijn bescheiden wijze vanuit zijn eigen ervaringen mensen assisteren die willen leren. Voor hem hebben een aantal principes van Permacultuur in zijn eigen tuin bewezen waarde , maar een aantal andere ook weer niet.
Later , thuisgekomen , blijkt me dat Permacultuur in Malawi booming business is: in 2009 was er het wereldcongres en er is een actief netwerk door het hele land ( zie www.neverendingfood.org voor verdere informatie en vooral ook mooi beeldmateriaal over verschillende projecten!)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten